پارٹ 5 میاں محمد بخش دی سفرالعشق جیہڑی سیف الملوک دے ناں نال مشہور اے۔

سلطان محمود غزنوی دے وزیر حسن میمندی دی حکایت

1

سُنو حسن میمندی والی، دسّاں کھول حِکایت

جِتّھوں اِس قِصّے دِی اوّل، ظاہر ہوئی روایت

2

خبراں گھِن کِتاباں وِچّوں ،قِصّہ جوڑ سُنایا

واللہ اعلم اوس زمانے ،کیونکر حال وِہایا

3

راوِی لوک روایت والے، پچھلے جُگ دے دانے

ایہہ سبب قِصّےدا دسدے، اندر ہِکس زمانے

4

غزنِی شہر اندر ہِک آہا، والی شاہ شہاں دا

نیکو کار بہادر سوہنا، عادل سخی کہاندا

5

یُوسف شکل سکندر شؤکت ،نؤشیرواں عدالت

خاتم حُکم سُلیماں نالوں، حاتم نال سخاوت

6

خاصہ مرد عِبادت اندر، افسر سِر سُلطاناں

شاہ محمُود اوہدا سِی نانواں ،رؤشن وِچ جہاناں

7

مرد کمال عِلم دا فاضل، قدر شناس ہُنر دا

قدر بقدرِی ہر ہِک تائیں، دئے روزِینہ زردا

8

شاعِر کاتِب حافِظ عالم، زاہِد صُوفِی سارِے

کھان اِنعام مُعاش جگیراں، نِردھن لوک نکارے

9

ہر جائے پُن دان شہانہ، ہر جائے بخشِیشاں

خادم مُخلص سِی فُقراواں، عُلماواں درویشاں

10

شاعِر مرد سُخنور دانے، پاس اوہدے نت رہندے

شِعر کلام عجائب قِصّے، رہن ہمیشہ کہندے

11

سُخن کلام سُنّن دا دائم، رکھدا شؤق شہزادہ

مجلس اندر شُغل عِلم دا، روزوں روز زِیادہ

12

سیر سلُوک حِکایت قِصّے، سُندا نال طلب دے

مِٹّھے چرب نوالے شاعِر،دیون شِعر عجب دے

13

قِصّے تے اخبار حِکایت، جیہڑے بادشہانے

کردا سیر کِتاباں اندر، سُندا سُخن یگانے

14

مجمع الِحکایا آہی ،ہِک کِتاب وڈیری

ہِک دِن سیر اوسے دا کر دے ،رغبت نال گھنیری

15

پڑھدے پڑھدے گئے اگیرے،سُندی کول کچہری

ہے ہِک باغ اِرم دا کِدھرے، شارستان سُنہری

16

روئے زمیں تے دیس عجائب، ہور نہیں اُس جیہا

پریاں دا اوہ مُلک قدِیمی، آدم کدِی نہ رہیا

17

شاہ شاہپال اوتھے کوئی ہویا، افسر بادشہاں دا

نبی سُلیماں جِیو دِی جائے، رہیا راج کماندا

18

اُس گھر اندر بیٹی ہوئی ،جوبن دے رنگ رنگی

جے لکھ صِفت زُبانی کہیے، پِھر بِھی اُس تِھیں چنگی

19

یُوسف ثانی رُوئے زمیں تے، اُس بِن کوئی نہ ہویا

صُورت ویکھ نہ چلدا پانی، رہندا واہن کھلویا

20

رُوپ اوہدے پر عاشق ہویا، ہِک سُلطان مِصر دا

راج حکُومت چھوڑ مُلک دِی، چایوُس پندھ سفر دا

21

رنج مُصِیبت دُکھ قضِیّے، جھاگ بلا قہاری

اوڑک ونج سجن نُوں ملیا، ہوئی دوہاں دِی یارِی

22

سیف ملُوک اوہدا سِی نانواں، شاہ عاصم دا جایا

لے کے نال پرِی نُوں آیا، تاں مُڑ راج کمایا

23

جاں محمُود سُنی گل اِتنی، شؤق اندر وِچ دھانا

کِیویں سبھ حقِیقت سُنیئے، جیوں جیوں حال وِہانا

24

ایسا شؤق پیا دِل شاہے، بُھل گیّاں سبھ کاراں

اٹّھے پہر ایہو دِل خواہش، ذِکر ایہو وِچ یاراں

25

مِیر وزِیر امراء بُلائے ،شاعِر عالم فاضل

سبھناں نُوں فرمایا شاہے، سنیو ہر ہر عاقل

26

یارو سیف ملُوک جنے دا، قِصّہ عجب نیارا

اوّل تِھیں لے آخر توڑی، آکھ سناؤ سارا

27

جاں جاں ایہہ کہانی مینُوں ،ساری نظر نہ آوے

دِقّ طبع دِل تنگ رہے گا، جان آرام نہ پاوے

28

جو کُجھ اوس جنے پر گُزرِی ،راحت رنج مُصِیبت

جمّن مرن اوہدے تک سارِی، دسّو کھول حقِیقت

29

ہچّھی طرح اندیشہ پائیوس، مِیر وزِیر دِیواناں

جے ایہہ بات سناؤ ناہیں، ہوساں مست دِیوانہ

30

ایس کہانی دا دِل اندر، لگّا عِشق اساں نُوں

جلدی پیدا کرو کِداؤں، کِیتا حُکم تُساں نُوں

31

دِق ہوئے سبھ عالم فاضل، شاعِر بند زُبانوں

لگّی چُپ امیراں تائیں، فِکر پیا دِل جانوں

32

فِیلا بند کِیتا شاہ ساڈا، اِس بازِی دے دعوے

ہو حیران سُٹّے رُخ اگّے، کُجھ نہ آوے جاوے

33

کِدھرے دس قِصّے دِی ناہیں، پئے بُرے وِچ بندِی

ہِک وزِیر وڈیرا آہا، نام حسن میمندِی

34

دانشمند وزِیر اکابر، افسر وِچ وزِیراں

اِس نے عرض گُزارِی شاہا، مُہلت دیہو امِیراں

35

آپو اپنی دانش اُتّے، کر سن سبھ تدبِیراں

مت ایہہ قِصّہ پیدا ہووے، شاد کرے دِلگیِراں

36

برس دِینہاں دِی مُہلت لے کے، ٹُریا حسن اکابر

نال لیا سُو ہور سیانا ،حُکموں ہوئے نہ نابر

37

شاہنشاہ دِی خِدمت وِچّوں، رُخصت ہو سدھائے

خرچ خزانے برس دِینہاں دے، نال اسباب لدائے

38

تُحفے ہدیے تے نذرانے، ڈالڑیوں سؤغاتوں

بادشہاں دِی خاطر پائے، ہر قِسموں ہر ذاتوں

39

اُٹھ حسن میمندِی ٹریا، غزنی چھوڑ خراساں

نہ دس بُجھ مقام کِسے دِی، فضل اُتّے رکھ آساں

40

چھوڑ وطن پردیسیں ٹُردے، ہر ہر شہر وِلایت

ہر درسوں ہر مکتب پُچھدے، کوئی نہ کہے حِکایت

41

بُہتے مُلک ولایت پِھر پِھر، برس رہیا جد تھوڑا

پُہتے رُوم شہر وِچ آ کے ،چڑھے قِصّےدِی لوڑا

42

تُحفے ہدیے لے نذرانے، چِیزاں وستاں نادر

اُس نگرِی دے والی تائیں، مِلیا حسن اکابر

43

مجلس بہن لگا اُس شاہ دِی، عُمدے سُخن الاوِے

بُہت پسند اوہناں نُوں آیا، شاہ اُس کول بہاوے

44

بُہت حسن دِی خاطِر دارِی، شاہ لگّا فرماون

موتِی ہار پروئے سُخنوں، ہر ہِک دِے دِل بھاون

45

جدوں حسن میمندِی ہویا ،محرم وِچ دربارِے

مطلب اپنے دِی شاہ اگّے، عرض تمام گُزارے

46

شاہے بُہت مدارا کرکے، کہیا سُن تُوں بھائی

ایس قِصّے دِی دس اسانُوں ،اگّے کِسے نہ پائی

47

مجلس میِری وِچ نہ ہویا، اِس دا ذِکر کِداہیں

نہ پڑھیا نہ سُنیا ڈِٹّھا ،قبض میِری وِچ ناہیں

48

پر ہِک بُڈھّا خِضر نمُونہ ،عُمراں دا سیلانِی

صاحب یُمن کرامت والا، چِہرہ خُوب نُورانِی

49

سبھ مُلکاں وِچ سیر کریندا، مُلک میرے ہُن آیا

جُھگّی پاء کِنارے بیٹھا، ربّ ول چِت لگایا

50

آمد رفت خلق دِی کولوں ،بیٹھا ہے چھپ لُک کے

کرے عِبادت دِن تے راتیں، نال اِرادت جُھک کے

51

متے مُراد کرے گا حاصِل ،خِدمت اُس دِی جاؤ

حال حقِیقت مطلب والی، اُس نُوں آکھ سُناؤ

52

سُن کے حسن زُبانی شاہ دِی، لے رُخصت اُٹھ ٹُریا

اُس بزُرگ دے ڈیرے آیا، ادبوں نِیواں ہُریا

53

اگّے رکھ نیاز شیرِینی، نیوں کے ہویا سلامی

پِیر ترٹّھا آکھن لگّا، مطلب دس تمامی

54

گل حسن میمندی اپنی، ساری کھول سُنائی

اؤکھے ویلے باہوڑیں پِیرا، تیری دھن کمائی

55

اندر تیرا شِیشہ روشن، سبھ جگ تائیں ویکھے

حل کرو ایہہ مُشکل میری ،جیؤں جانوہر لیکھے

56

ہادی راہ نُما اسانُوں، کر اج راہ نمُائی

مُشکل حل مُراداں حاصِل، کرئیے شُکر خُدائی

57

بڈھّے مرد پئی دِل شفقت، کہندا سّن تُوں حسنا!

ڈُھونڈ کرو تاں مطلب پاؤ، خبر پتہ میں دسناں

58

میں ہِک واری سیر کریندا، شہر دمِشق گیا ساں

باغ بازار مکان تکِیندا، بہُتے روز رہیا ساں

59

ونج بیٹھا ساں ہِکس دِہاڑے ،بادشاہی دربارے

اخباراں دے عِلم کلاموں، ذِکر کُھلّا سرکارے

60

ایہو قِصّہ پڑھدے آہے، سیف ملُوکے والا

حُسن بدیعُ جمال پری دا، عِشق کمایا لالا

61

اوس شاہے دِی خِدمت جاؤ، تاں مت مطلب پاؤ

ہمّت کرو مُحمّدبخشا ،سفروں سُود لے جاؤ

62

حسن ایہ خبر مُبارک سُن کے، بُہت دِلوں خُوش ہویا

اوسے مُرشد کامِل اگّے عرضاں کرکر رویا

63

رحم پیا دِل پِیر سچّے دِے، ویکھ اوہدی مسکِینی

مِہر کرن دے لائق ڈِٹھیوس، خاصہ مرد یقِینی

64

ولی اللہ دے بھانڈا تک کے، پاندے خیر حضُوروں

جیہڑا پاک غرُوروں خالی، سو پُر کر دے نُوروں

65

جِنہاں پیسہ پلّے ناہیں، خالی مُڑن بزاروں

نقد نصِیب مُحمّدبخشا، بِن قِسمت کے داروں

66

مِیٹ اکّھیں فرمایا پیرے، حسن بجا لیایا

ڈیرے سنے پلک وِچ اُس نُوں، شہر دمِشق پہنچایا