پنجابی زبان دا جھنگوچی لہجہ

جھنگوچی لہجے دا علاقہ جنوب تے جنوب مغرب والے پاسیوں ماجھی لہجے دے علاقے نال جڑدا اے۔ اے لہجہ پاکستانی پنجاب دے بار دے علاقے وچ بولیا جاندا اے۔ ساندل بار ' کرانا بار ' نیلی بار ' گنجی بار "پنجاب دے بار دے علاقے" نے۔ ساندل بار دا علاقہ مغربی پنجاب وچ رچنا دوآبہ وچ اے۔ اے ضلع جھنگ ' فیصل آباد تے ٹوبہ ٹیک سنگھ دے علاقے دے نال مل کے بن دا اے۔ کرانا بار دا علاقہ مغربی پنجاب وچ چج دواب وچ اے۔ اے ضلع سرگودھا تے ضلع جھنگ دے اتے دے علاقے دے نال مل کے بن دا اے۔ نیلی بار دا علاقہ مغربی پنجاب وچ راوی دریا تے ستلج دریا دے وچکال ضلع ساہیوال ' ضلع اوکاڑہ تے ضلع پاکپتن دے علاقے دے نال مل کے بن دا اے۔ گنجی بار دا علاقہ مغربی پنجاب وچ ستلج دریا تے بیاس دریا دے ملن توں بعد اوسدے تھلے دے علاقے نوں آکھیا جاندا اے۔ اے ضلع بہاولنگر تے چشتیاں دے علاقے دے نال مل کے بن دا اے۔ پنجابی وچ جنگل نوں بار کہندے نے۔ اے علاقے پنجابی ثقافتی ورثے تے پنجابی ادبی ورثے دے علاقے نے۔ ہیر رانجھا تے مرزا صاحبہ دے مشہور رزمیہ رومانوی کہانیاں دی تخلیق ایس ای علاقے وچ ھوئی اے۔ جھنگوچی لہجہ پنجابی دا اک سب توں پرانا تے وکھرا مزاج رکھن والا لہجہ اے تے ایس نوں اصل پنجابی لہجہ تے ٹھیٹھ پنجابی لہجہ وی آکھیا جاندا اے۔ جھنگوچی لفظ جھنگ توں نکلیا اے۔ ایس لہجے نوں اُبھیچری لہجے دا ناں وی دتا جاندا اے۔ دوہڑہ ' ماہیا تے ڈھولا جھنگوچی دے مشہور اصناف سخن نے۔ جھنگ توں علاوہ اے لہجہ فیصل آباد ' چنیوٹ ' ٹوبہ ٹیک سنگھ ' ساہیوال ' اوکاڑہ ' پاکپتن ' خانیوال ' لودھراں ' وہاڑی تے بہاول نگر دے وی کئی علاقیاں وچ بولیا جاندا اے۔

پنجابی زبان دے جھنگوچی لہجہ دے ذیلی لہجے

01۔ بار دی بولی پنجابی لہجہ

بار دی بولی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دا ذیلی لہجہ اے۔ اے لہجہ پنجاب دے وچکال والے علاقے ماجھے دے علاقے ضلع گوجرانوالہ وچ چناب دریا دے کنارے تے غیر کاشت علاقے وچ بولیا جاندا اے۔

02۔ وزیرآبادی پنجابی لہجہ

وزیرآبادی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دا ذیلی لہجہ اے۔ اے لہجہ پنجاب دے وچکال والے علاقے ماجھے دے علاقے وچ چناب دریا دے کنارے تے ضلع گوجرانوالہ دے اک شہر وزیر آباد وچ بولیا جاندا اے۔

03۔ رچنوی پنجابی لہجہ

رچنوی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دا ذیلی لہجہ اے۔ اے لہجہ پنجاب دے وچکال والے علاقے ماجھے دے ضلع ٹوبہ ٹیک سنگھ وچ بولیا جاندا اے۔ جد کہ کتے کتے ساہیوال ' چنیوٹ تے فیصل آباد دے ضلعیاں وچ وی بولیا جاندا اے۔

04۔ جٹکی پنجابی لہجہ

جٹکی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دا ذیلی لہجہ اے۔ اے لہجہ پنجاب دے وچکال والے علاقے ماجھے دے ضلع ساہیوال وچ راوی دریا تے ستلج دریا دے کنارے دے علاقے وچ بولیا جاندا اے۔

05۔ چناوری پنجابی لہجہ

چناوری لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دا ذیلی لہجہ اے۔ اے لہجہ پنجاب دے مرکزی علاقے ماجھے دے مغرب والے پاسے دے پنجاب دے علاقے ضلع جھنگ وچ چناب دریا دے مغرب والے پاسے بولیا جاندا اے تے چناوری ناں چناب دریا چوں نکلیا اے۔

06۔ کاچی / کاچھڑی پنجابی لہجہ

کاچی / کاچھڑی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دا ذیلی لہجہ اے۔ اے لہجہ پنجاب دے مرکزی علاقے ماجھے دے مغرب والے پاسے دے پنجاب دے علاقے ضلع جھنگ وچ جہلم دریا دے سجے کنارے تے بولیا جاندا اے۔

07۔ ملتانی پنجابی لہجہ

ملتانی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دا ذیلی لہجہ اے۔ اے لہجہ پنجاب دے مرکزی علاقے ماجھے دے جنوب مغرب والے پاسے پنجاب دے سرے دے علاقے ملتان تے مظفر گڑہ دے ضلعیاں وچ بولیا جاندا اے۔ 1920ء وچ ماہر لسانیات گریسن نے برصغیر دی آں زباناں دے دورے ویلے ایس نوں مغربی پنجابی یا لہندا آکھیا۔ 1962ء وچ دعویٰ کیتا گیا کہ اے اک وکھری زبان اے تے ایس نوں سرائیکی دا ناں دتا گیا۔ جیہڑا کہ صحیح نئیں اے تے ملتانی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دا ای ذیلی لہجہ اے۔

پنجابی زبان دے شاہ پوری تے جھنگوچی لہجیاں دی رلت والے لہجے

1۔ تھلوچی /تھلی پنجابی لہجہ

تھلوچی /تھلی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے شاہ پوری تے پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دا ذیلی لہجہ اے۔ اے لہجہ پنجاب دے وچکال والے علاقے ماجھے دے مغرب والے پاسے پنجاب دے سرے دے علاقے صحرائے تھل وچ بولیا جاندا اے. اے لہجہ دریائے سندھ دے مشرق والے پاسے ضلع بھکر ' ضلع لیہ ' ضلع مظفرگڑھ وچ بولیا جاندا اے تے مغرب والے پاسے صوبہ خیبر پختوا دے ڈیرہ اسماعیل خان ' بنوں تے ٹانک ضلعیاں وچ بولیا جاندا اےـ

2۔ ڈیرہ والی پنجابی لہجہ

ڈیرہ والی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے شاہ پوری تے پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دے ذیلی لہجے تھلوچی / تھلی دا مکسچر اے۔ اے لہجہ پنجاب دے وچکال والے علاقے ماجھے دے جنوب مغرب والے پاسے پنجاب دے سرے دے علاقے پنجاب دے ضلع ڈیرہ غازی خان ’ راجن پور تے خیبر پختوا دے ضلع ڈیرہ اسماعیل خان وچ بولیا جاندا اے۔

پنجابی زبان دے جھنگوچی لہجے وچ دوجی زبان دی رلت والے لہجے

1 ریاستی / بہاولپوری پنجابی لہجہ

ریاستی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی وچ راجستھانی زبان دے رلن دے کرکے وجود وچ آیا۔ اے لہجہ پنجاب دے مرکزی علاقے ماجھے دے جنوب والے پاسے پنجاب دے سرے دے علاقے بہاولپور تے رحیم یار خان دے ضلعیاں وچ بولیا جاندا اے۔ ایس نوں بہاولپوری وی آکھیا جاندا اے۔ اے علاقہ بہاولپور ریاست دا حصہ سی۔ ایس لئی ریاستی ناں ریاست دے کرکے اے۔

2۔ راٹھی / چولستانی پنجابی لہجہ

راٹھی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی وچ مارواڑی زبان دے رلن دے کرکے وجود وچ آیا۔ اے لہجہ پنجاب دے مرکزی علاقے ماجھے دے جنوب والے پاسے پنجاب دے سرے دے علاقے چولستان وچ بولیا جاندا اے۔ ایس نوں چولستانی وی آکھیا جاندا اے۔ چولستانی ناں چولستان دے صحرا دے کرکے اے۔

3۔ جافری/کھیترانی پنجابی لہجہ

جافری/کھیترانی لہجہ پنجابی زبان دے ضمنی لہجے شاہ پوری تے پنجابی زبان دے ضمنی لہجے جھنگوچی دے ذیلی لہجے تھلوچی / تھلی دے مکسچر لہجے ڈیروالی وچ بلوچی تے سندھی دے رلن دے کرکے وجود وچ آیا۔ ایس لئی اے لہجہ ڈیروالی توں وکھ لگدا اے۔ اے لہجہ پنجاب دے مرکزی علاقے ماجھے دے جنوب مغرب والے پاسے بلوچستان دے ضلع موسیٰ خیل تے بارکھان وچ بولیا جاندا اے۔